Tôi tới Hồ Kẻ Gỗ vào một ngày đông lạnh, sương giăng kín mặt hồ. Nếu như trước đây, những gì tôi biết về hồ Kẻ Gỗ chỉ gói gọn trong những trang sách, những bài viết về một địa danh gắn liền với lịch sử thì khi thực sự đặt chân đến đây, mọi thứ hiện ra trước mắt tôi không chỉ là một hồ nước mênh mông, mà còn là một miền ký ức chất chứa những mất mát và hy sinh.

Chúng tôi lên thuyền, băng qua làn nước tĩnh lặng để tiến vào khu vực giữa lòng hồ, có ngôi Đền thờ anh hùng liệt sĩ mới được dựng lên. Từng đợt gió lạnh thổi qua, mang theo cảm giác như chạm vào những điều gì đó rất xa xưa, rất thiêng liêng.

Càng đến gần ngôi đền, câu chuyện về những con người đã ngã xuống trong trận chiến tại sân bay Libi năm xưa càng trở nên rõ nét hơn. Những điều mà trước đây tôi chỉ đọc trên trang giấy, giờ đây đang hiển hiện trước mắt, ngay dưới làn nước sâu thẳm của hồ Kẻ Gỗ.

Hơn nửa thế kỷ trước, nơi đây là một phần của tuyến chi viện quan trọng cho chiến trường miền Nam. Sân bay dã chiến Libi được xây dựng gấp rút để phục vụ nhiệm vụ chiến đấu, nhưng chưa kịp hoàn thành sứ mệnh thì đã bị bom đạn san phẳng vào đêm 7/1/1973. Những người lính trẻ, mang trong mình lý tưởng bảo vệ Tổ quốc, đã vĩnh viễn nằm lại nơi này khi trận mưa bom trút xuống. Hòa bình lập lại, mặt trận xưa chìm vào lòng hồ Kẻ Gỗ, cùng với đó là những ký ức đau thương và sự hy sinh lặng thầm của bao con người.

Khi nước hồ Kẻ Gỗ dâng lên, những gì thuộc về sân bay Libi gần như biến mất, nhưng sự mất mát vẫn còn đó trong ký ức của thân nhân các liệt sĩ, của những người dân từng chứng kiến cuộc chiến. Đã có những người lặng lẽ tìm về nơi đây, thắp một nén nhang bên bờ hồ, như một cách để tưởng nhớ những người đã khuất.

Năm 2011, một nhóm người từ TP. Hồ Chí Minh đã quyên góp để dựng một ngôi miếu nhỏ, như một điểm tựa tâm linh cho những linh hồn còn vương vấn giữa trời nước mênh mông. Nhưng phải đến năm 2022, ý nguyện xây dựng một đền thờ thực sự mới được hình thành.

Thể theo nguyện vọng của người dân địa phương và thân nhân các liệt sĩ, Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance cùng Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ đã vận động tài chính để thực hiện công trình này. Sự kêu gọi ấy nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ nhiều cá nhân, tổ chức trên khắp cả nước. Có những doanh nghiệp, những nhà hảo tâm đóng góp tài chính, nhưng cũng có những cựu chiến binh, những người từng là đồng đội của các liệt sĩ, gửi đến đây không chỉ vật chất mà còn cả tấm lòng.

Công trình không chỉ là một ngôi đền thờ, mà còn là một biểu tượng nhắc nhở về lịch sử, về những con người đã hy sinh mà tên tuổi có thể chưa bao giờ được nhắc đến.

Chúng tôi bước vào ngôi đền giữa lòng hồ trong không khí trầm mặc. Sau khi đọc danh sách 62 liệt sỹ hi sinh tại Kẻ Gỗ được khắc tên trên bia đá tại đền thờ, tôi châm một nén nhang, cúi đầu trước ban thờ. Giữa cái lạnh của mùa đông, tôi bỗng cảm nhận được một sự ấm áp lan tỏa từ những con người đứng xung quanh – những đồng nghiệp của tôi, những người dân địa phương, những cựu chiến binh tìm về đây để tưởng nhớ đồng đội cũ. Không ai nói gì, nhưng tôi hiểu, trong lòng mỗi người đều chất chứa những suy tư riêng.

Mặt hồ Kẻ Gỗ vẫn mênh mang, bốn bề lặng gió. Dưới lòng hồ ấy, những câu chuyện, những số phận, những giấc mơ còn dang dở của bao con người vẫn còn đó, vĩnh viễn nằm lại cùng với những gì thuộc về quá khứ. Và chúng tôi, những người đang đứng ở đây hôm nay, chỉ có thể bày tỏ lòng biết ơn bằng những nén tâm nhang, bằng việc tiếp tục kể lại câu chuyện này để không ai bị lãng quên.

Hồ Kẻ Gỗ ngày nay không chỉ là một công trình thủy lợi quan trọng mà còn là một chứng nhân lặng lẽ của lịch sử. Ngôi đền giữa lòng hồ không chỉ là nơi tưởng niệm, mà còn là lời nhắc nhở về sự hy sinh của những con người đã đi qua chiến tranh để đất nước có ngày hòa bình. Một nén nhang được thắp lên không chỉ là để tưởng nhớ, mà còn là để tri ân, để nhắc chúng ta rằng quá khứ không bao giờ nên bị lãng quên.

Rời khỏi đền thờ, tôi ngoái nhìn lại một lần nữa. Nơi đây từng là một chiến trường khốc liệt, nay là một vùng nước mênh mang, ôm trọn bao ký ức của quá khứ. Trong sự tĩnh lặng ấy, tôi cảm nhận được sự kết nối giữa những người đã khuất và những người đang sống, giữa lịch sử và hiện tại.

Và trong khoảnh khắc ấy, tôi chợt nhận ra rằng, bằng những việc làm nhỏ bé, một bài viết, một lời kêu gọi, hay đơn giản chỉ là một nén tâm nhang, tôi cũng đã góp một phần nhỏ vào việc giữ gìn ký ức ấy. Những nén hương vẫn âm thầm cháy, như một lời tri ân, một sự nhắc nhớ rằng lòng biết ơn sẽ không bao giờ lụi tàn trong trái tim của những người ở lại.

Lê Anh

     Là một nhân sự của Tạp chí Đầu tư Tài chính, tôi có cơ duyên biết đến Kẻ Gỗ lần đầu tiên qua dự án xây dựng Đền thờ Anh hùng Liệt sĩ giữa lòng hồ. May mắn được theo sát hành trình từ những ngày đầu, tôi được lắng nghe những câu chuyện hào hùng từ thời chiến đến thời bình, dõi theo những khó khăn, vất vả mà Tạp chí cùng Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ đã trải qua để hoàn thiện công trình một cách trọn vẹn nhất.

Tôi nhiều lần có cơ hội được về với Kẻ Gỗ, mỗi lần đều mang một xúc cảm khác nhau, nhưng có 2 chuyến đi khắc sâu trong tôi những ấn tượng không thể quên.

Lần đầu tiên là vào một ngày đầu năm sát Tết Âm lịch, trời lạnh buốt. Đoàn Tạp chí Đầu tư Tài chính khởi hành từ sáng sớm, khi bầu trời vẫn còn tối đen không thấy đường. Hồ Kẻ Gỗ nằm giữa các sườn đồi hoang vắng. Càng tiến sâu về phía hồ, cảnh vật càng trở nên hoang sơ và tĩnh mịch hơn. Vừa bước xuống khỏi xe, làn gió lạnh liền ập đến, mang theo không khí trong lành cùng chút mùi đất, mùi cỏ cây, tạo cảm giác yên bình khó tả.

Hồ Kẻ Gỗ trải rộng mênh mông, bát ngát như một dòng sông, mặt hồ xanh ngát phẳng lặng như tấm gương khổng lồ phản chiếu cả bầu trời. Lớn lên ở Thủ đô, đây là lần đầu tiên tôi được thấy một mặt hồ rộng lớn và trong xanh đến vậy. Để tiến vào trong đền, chúng tôi chuyển sang một chiếc thuyền máy, bắt đầu hành trình đi sâu vào lòng hồ.

Sau cả tiếng lênh đênh trên thuyền, hình ảnh ngôi đền dần hiện ra. Thuyền cập bến sát bậc thang dẫn lên đền. Ngay khi đặt chân xuống nền gạch chắc chắn, nhìn tận mắt công trình đã được dồn toàn lực xây dựng trong hơn 1 năm, tôi thầm cảm phục những người ngày đêm miệt mài chuyển từng viên gạch, đặt từng tấm bia. Ngôi đền mang một vẻ trang nghiêm, thành kính, bốn xung quanh cây cối bao bọc. Mái đền cong vút được nâng đỡ bởi những hàng cột vững chãi. Ngay ở khu vực khoảng không bền ngoài đền là những tấm bia đá, một bên khắc ghi tên các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh, một bên là câu chuyện kể lại sự ra đi đầy oai hùng của họ để bảo vệ mảnh đất này.

Quan sát từng cái tên được khắc trên đá, bên cạnh đề rõ năm sinh, năm mất, lòng tôi chợt trào lên một cảm giác khó tả. Họ đều là những chàng trai tuổi đôi mươi, mang trong tim lý tưởng cao đẹp, không ngại hy sinh để giữ vững độc lập, tự do.

Theo câu chuyện được kể lại, dưới lòng hồ rộng lớn kia từng là vết tích của một chiến sự đầy khói lửa. Lòng hồ Kẻ Gỗ trong quá khứ chính là Sân bay dã chiến Libi, huyết mạch giao thông chi viện cho chiến trường miền Nam giai đoạn những năm 1973. Thế nhưng, chưa kịp triển khai chi viện, sân bay Libi đã bị tập kích bởi không quân Mỹ. Hàng trăm tấn bom đạn rải xuống liên tục san bằng cả khu vực, lấy đi sinh mạng của rất nhiều bộ đội và thanh niên xung phong.

Đến năm 2011, đoàn công tác của Công ty TNHH Lạc An (TP. HCM) đã quyên góp xây dựng một ngôi miếu nhỏ nhằm tưởng nhớ các chiến sĩ khi xưa. Sau đó, năm 2022, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance đã đứng ra vận động tài chính theo hình thức xã hội hóa để xây dựng Đền thờ anh hùng liệt sỹ tại hồ Kẻ Gỗ, theo mong muốn của rất nhiều người dân xã Cẩm Mỹ cùng thân nhân các Anh hùng Liệt sĩ.

Ngôi đền nằm sâu trong lòng hồ như biệt lập hoàn toàn với thế giới ồn ào ngoài kia. Bước sâu vào trong đền, mùi hương khói lan tỏa khắp không gian, vừa nhẹ nhàng, vừa sâu lắng ôm trọn cả đoàn người, tạo nên một không gian thiêng liêng. Thắp một nén nhang, tôi mang theo lòng thành kính hướng về các Anh hùng Liệt sĩ. Trong giây phút ấy, tôi cảm nhận được sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những người đang sống và những người đã ngã xuống khi xưa. Khói hương bay lên, đem theo cả sự biết ơn của chúng tôi dành cho những người lính năm ấy. Không có sự hy sinh của họ, chúng tôi đã không có được những ngày bình yên như hôm nay.

Sau đó, tôi cùng đoàn Tạp chí lại tiếp tục có dịp về thắp hương tại đền. Ấn tượng nhất là một lần vào giữa cao điểm hè, khi trời oi bức nóng nực đến khó chịu, tôi mới có thêm một góc nhìn hoàn toàn mới lạ về Kẻ Gỗ.

Đó là một ngày giữa tháng 7, trời nắng cháy da cháy thịt, đoàn vẫn như mọi khi, xuất phát từ sáng sớm để kịp giờ di chuyển vào đền. Kẻ Gỗ mùa hè không còn tĩnh lặng với những tiếng ve kêu rợp trời, nhưng vẫn tươi mát và thoải mái hơn nhiều so với khu vực bên ngoài nhờ mặt hồ rộng lớn được bao bọc bởi nhiều cây cối xanh rợp xung quanh.

Vẫn là hành trình di chuyển trên chiếc thuyền máy như ngày trước, nhưng bến đỗ làm tôi sững người trong giây lát. Không còn cập bến sát bậc thềm của Đền, Kẻ Gỗ mùa hè rút nước rất nhiều, thuyền chỉ dừng được ở một bãi đất cách đền khoảng hơn một cây số. Chúng tôi người đem lễ, người bê nước, mỗi người một chân một tay cùng nhau chuyển đồ khỏi thuyền, bắt đầu tiến về phía đền bằng cách… đi bộ. Con đường đất khô nứt nẻ, mặt trời chiếu thẳng từ trên đỉnh đầu xuống, lần đầu tiên về với Kẻ Gỗ vào mùa này, nhiều người trong đoàn đều không mang theo mũ nón, đầu trần chống chọi với cái nắng như đổ lửa giữa trưa hè.

Đi bộ hơn một cây số ở lòng hồ không phải quãng đường quá xa, nhưng đường đi gập ghềnh băng qua những hố sâu đọng bùn khiến chúng tôi liên tục phải tìm đường vòng để di chuyển. Đến sau đó tôi mới biết rằng, những chiếc hố khổng lồ đó không gì khác chính là vết tích của những đợt thả bom dữ dội năm xưa, khiến mặt đất tạo thành những mảng lõm lớn nhỏ. Nếu như những lần trước đó về với đền, tôi biết ơn các anh hùng liệt sĩ vì đã hy sinh đổi lại sự yên bình cho mảnh đất, thì lần này, nhìn những hố bom trải đầy lòng hồ, lòng tôi càng xót thương các anh năm ấy. Những hố bom không chỉ khắc sâu vào lòng đất, mà còn hằn lại trong tâm trí chúng tôi – những người lớn lên trong thời bình, về sự khốc liệt của chiến tranh. Những người lính phải dũng cảm đến nhường nào mới dám xung phong ra chiến tuyến, đối mặt với bom đạn khói lửa, để ngày hôm nay khi đất nước đã hoà bình, các anh lại phải nằm mãi ở nơi đây.

Toàn cảnh đền thờ nhìn từ trên cao

Cũng là nhờ trải nghiệm lần này, tôi mới thấu hoàn toàn sự vất vả của những người đi xây đền. Để vận chuyển từ những thứ như lư hương, bia đá đến đến từng tấn gạch, tấn xi măng, họ chỉ có một phương tiện duy nhất là thuyền bè. Đến mùa hè nước rút, việc vận chuyển trở nên nặng nhọc và vất vả hơn gấp bội. Thế nhưng họ vẫn ngày đêm miệt mài hoàn thành công trình đúng tiến độ, chỉ với một mục tiêu duy nhất là để những người lính khi xưa không bao giờ bị lãng quên.

Hình ảnh đền thờ dần xuất hiện sau quãng đường đi bộ đầy nhọc nhằn. Lần này, đền để lại trong tôi một hình hài hoàn toàn khác. Không còn đơn thuần là một công trình tri ân, Đền thờ Anh hùng Liệt sĩ tại lòng hồ Kẻ Gỗ đã trở thành biểu tượng của lòng biết ơn, là cầu nối giữa thế hệ cha anh đã ngã xuống và thế hệ con em sau này, nhắc nhở chúng tôi mãi khắc ghi những hy sinh cao cả ấy.

Vân Anh

     Khi đang còn là học sinh trung học, tôi đã được nghe bài hát Người đi xây hồ Kẻ Gỗ của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý và rất thích ca khúc này. Tuy nhiên, phải hơn 20 năm sau, khi Đền thờ anh hùng liệt sĩ tại hồ Kẻ Gỗ được xây dựng và khánh thành, tôi mới có dịp về đây.

   Thời ấy, do chưa có internet nên những bài hát mà chúng tôi biết được chỉ có thể qua radio và do bố mẹ mình hát. Trong những bài hát về quê hương xứ Nghệ, tôi và cô bạn cùng lớp rất thích ca khúc Người đi xây hồ Kẻ Gỗ. Nhớ những ngày hè trăng thanh gió mát, chúng tôi thường ngồi bên thềm nhà và cùng nhau hát say sưa.

Người đi xây hồ Kẻ Gỗ mang đậm âm hưởng dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh, với ca từ nhẹ nhàng gợi lên những tình cảm sâu lắng thiết tha. Ca khúc cũng thể hiện tình yêu thương con người, tình yêu lao động của con người đây. Vì vậy, càng hát chúng tôi càng thấy yêu quê hương đất nước mình, yêu hồ Kẻ Gỗ.

Tuy nhiên, phải hơn 20 năm sau tôi mới có dịp về thăm hồ Kẻ Gỗ để hiểu rõ hơn về nơi này. Chuyến đi ấy của tôi là vào tháng 8/2023, đúng dịp lễ khánh thành Đền thờ anh hùng liệt sĩ tại hồ Kẻ Gỗ.

Hơn 50 năm trước, để phục vụ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, kế hoạch xây dựng tuyến đường 21, 22 và sân bay dã chiến Libi tại khu vực lòng hồ Kẻ Gỗ ngày nay đã được tiến hành, tạo ra một huyết mạch giao thông mới chi viện cho chiến trường miền Nam.

Các công trình này đã ghi dấu những chiến công và sự hy sinh thầm lặng của các cán bộ chiến sĩ, lực lượng thanh niên xung phong và người dân địa phương. Đặc biệt, tại sân bay Libi, ngày 7/1/1973 đã diễn ra một trận tập kích ác liệt của không quân Mỹ, gây nhiều thương vong cho quân dân miền Bắc.

Lễ khánh thành Đền thờ anh hùng liệt sĩ tại hồ Kẻ Gỗ do UBND huyện Cẩm Xuyên phối hợp với Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên hồ Kẻ Gỗ và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance (cơ quan nơi tôi đang công tác) tổ chức.

Dự án được thực hiện với sự chấp thuận của UBND tỉnh Hà Tĩnh và các sở ngành liên quan. Trong đó, Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đóng vai trò đơn vị kết nối các nhà tài trợ, doanh nghiệp, cá nhân trên toàn quốc để huy động nguồn tài chính cho dự án này.

Đoàn cán bộ phóng viên Tạp chí Đầu tư Tài chính dâng hương ở đền thờ

Đến nay, Đền thờ anh hùng liệt sĩ tại hồ Kẻ Gỗ đã trở thành một địa chỉ đỏ, địa chỉ tâm linh, đền ơn đáp nghĩa quan trọng của tỉnh, được đông đảo nhân dân trên cả nước tìm về tham quan, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ.

“Kẻ Gỗ là đây bao năm đợi tháng chờ”... Đến hồ Kẻ Gỗ, cảnh tượng đầu tiên thu hút tôi là hình ảnh hồ trải dài giữa hai bên núi rừng xanh mát. Để vào được Đền thờ anh hùng liệt sĩ, chúng tôi phải di chuyển bằng thuyền khoảng 45 phút. Thuyền chúng tôi đi giữa lòng hồ, mênh mông nước, mênh mông trời, mênh mông rừng núi. Cảnh vật thơ mộng như tranh. “Đẹp quá!”, là câu cảm thán mà tôi và nhiều người trong đoàn khi lần đầu tiên đến nơi đây phải thốt lên.

Và chuyến đi càng ý nghĩa hơn khi tôi được trực tiếp tham dự lễ khánh thành Đền thờ anh hùng liệt sĩ trong không khí vô cùng trang nghiêm và xúc động. Tôi được thắp những nén nhang bày tỏ lòng thành kính với các anh hùng liệt sĩ nơi đây. Tôi được gặp gỡ, trò chuyện với các thân nhân anh hùng liệt sĩ để hiểu rõ hơn về sự hy sinh thầm lặng của các cán bộ chiến sĩ, lực lượng thanh niên xung phong và người dân địa phương.

Nhìn tấm bia khắc tên các anh hùng liệt sĩ, tôi cảm thấy rất thiêng liêng và sâu sắc. Trong tôi trào dâng một cảm xúc, niềm tự hào về sự đấu tranh, hy sinh anh dũng của quân và dân ta tại lòng hồ Kẻ Gỗ. Và tôi cũng thấy bản mình thật may mắn khi sinh ra vào thời đại hòa bình. Lúc ấy trong đầu tôi chỉ nghĩ đến một từ “Cảm ơn” – cảm ơn những người đã ngã xuống cho độc lập hôm nay.

Với tôi, chuyến đi ấy thật nhiều ý nghĩa!

Khánh Hồng

     Vào những năm 2010, với đam mê khám phá cảnh đẹp thiên nhiên của quê nhà, tôi đã tìm đến hồ Kẻ Gỗ. Lúc đó, anh Nguyễn Tiến Dũng bạn học phổ thông của tôi là cán bộ Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ (nay là Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ) đã hỗ trợ tôi trong quá trình tham quan, khám phá hồ Kẻ Gỗ. Đặc biệt, tại đây tôi đã gặp anh Lê Văn Thuần là người dân bản địa, sinh ra và lớn lên bên hồ Kẻ Gỗ, đã chứng đầy đủ quá trình xây dựng hồ Kẻ Gỗ và lịch sử của vùng đất này, anh Thuần làm nghề hái lá thuốc, đánh cá, chăn thả gia súc trong khu bảo tồn nên thời gian anh ở trong lòng hồ Kẻ Gỗ còn nhiều hơn ở nhà. Anh Thuần kể cho tôi nghe rất nhiều câu chuyện về quá trình xây dựng hồ Kẻ Gỗ và những câu chuyện trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nơi đây là một huyết mạch giao thông quan trọng gắn với sự hy sinh xương máu của biết bao thanh niên xung phong, bộ đội và các lực lượng khác. Sân bay Libi là một điển hình về sự hy sinh đó, bây giờ vẫn còn dấu tích nằm dưới lòng hồ Kẻ Gỗ và nơi đây đã trở thành một địa điểm rất linh thiêng, mỗi người dân nơi đây trước khi vào rừng làm việc gì đều qua đây thắp nén hương để tưởng nhớ và cầu mong chuyến đi được bình an.

Từ khi hiểu thêm những câu chuyện tại hồ Kẻ Gỗ, mỗi khi có khách ở xa về tôi đều giới thiệu và dẫn họ đến tham quan hồ Kẻ Gỗ, trong nhiều lần lên đây tôi được đi cùng anh Nguyễn Phi Công, Phó Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn, là người luôn đau đáu trong lòng về những hy sinh của bao nhiêu lực lượng nơi đây mà lịch sử chưa có một sự ghi nhận, ghi danh rõ ràng, tương xứng. Từ đó anh dành nhiều thời gian đi tìm hiểu về hồ sơ từ các cơ quan, đi tìm các nhân chứng để xác định danh sách liệt sĩ. Anh đã đi rất nhiều tỉnh từ Bắc tới Nam, dành rất nhiều thời gian và tâm huyết cho công việc tìm kiếm thông tin về những người đã tham gia chiến đấu tại sân bay Libi năm đó. Mỗi lần có được một manh mối, gặp được một nhân chứng anh lại vui mừng, phấn khởi khôn xiết và lại có thêm động lực để tiếp tục thu thập thông tin. Anh Công cũng bày tỏ khát khao lập một nơi để thờ tự, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã nằm lại dưới lòng hồ Kẻ Gỗ nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu.

Tác giả (bên phải ngoài cùng) cùng bạn bè tại Lễ khởi công đền thờ ngày 18/7/2022

Trong một lần dẫn bạn tôi, Nhà báo Hoàng Anh Minh tham quan hồ Kẻ Gỗ, chúng tôi đã kể cho anh Minh nghe những câu chuyện nơi đây, chuyện sân bay Libi và mong muốn lập một nơi thờ tự, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại đây. Tôi đề nghị anh Hoàng Anh Minh viết một bài báo giới thiệu về lịch sử sân bay Libi để mọi người biết đến lịch sử nơi đây, sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ và mong muốn xây dựng một khu tưởng niệm để mọi người biết đến và các nhà hảo tâm tham gia quyên góp xây dựng công trình này. Nhà báo Hoàng Anh Minh trả lời tôi rằng đã như vậy tôi sẽ trực tiếp đứng ra kết nối, vận động các nhà hảo tâm và trực tiếp tổ chức xây dựng công trình tưởng niệm một cách bài bản, sao cho xứng tầm với sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ. Anh Minh nói mình làm báo cũng làm nhiều chương trình tự thiện rồi nhưng lần này muốn dốc sức làm một việc gì đó tại quê nhà và đặc biệt là để tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Từ đó các bàn tay được kết nối, anh Nguyễn Phi Công ra sức tìm kiếm thông tin, anh Hoàng Anh Minh ra sức kết nối, vận động quỹ xây dựng công trình, và các công việc triển khai dự án như khảo sát, thiết kế… anh Minh có nói với tôi rằng đã hứa với các anh, các chị thì phải cố gắng hết sức, và cũng như có các anh các chị phù hộ nên công việc từng bước tiến triển, sau 5 năm bắt đầu triển khai vận động kết nối, 3 năm triển khai xây dựng, tuy cũng có nhiều khó khăn nhưng đến nay với sự phối hợp của ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên kẻ Gỗ và các cơ quan, doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã xây dựng thành công khu tưởng niệm khang trang như hiện nay. Đó là một sự gặp gỡ, kết nối của những tấm lòng yêu nước, thầm nhuần đạo lý uống nước nhớ nguồn, nhớ ơn các liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc.

Nguyễn Tuấn Tùng